Die Felseburch Naidåhn im siedwestliche Pälzerwald in Rhoilond-Palz schdeht om Nordend vun äm longgeschdreckte Berchrigge in de Neh vun de Schdadt Dåhn. De Kernberech vun de Burch is uf äm Sondschdäfelse, wie'rer fa's Dåhner Felselond typisch is.

Burch Naidåhn
Es aißere Burchdor (links) un die markonde Batterieterm
Es aißere Burchdor (links) un die markonde Batterieterm

Es aißere Burchdor (links) un die markonde Batterieterm

Entstehungszait: vor 1240
Burchetyp: Felsenburg in Spornlage
Erhaltungszustann: Ruine, deils reschdauriert
Stännische Stellung: Minischderiale
Ort: Dåhn
Geografische Lach 49° 9′ 47″ N, 7° 45′ 26″ O49.1630555555567.7572222222222310Koordinaten: 49° 9′ 47″ N, 7° 45′ 26″ O
Heh:

310 m ü. NHN

Burch Naidåhn (Rheinland-Pfalz)
Burch Naidåhn (Rheinland-Pfalz)
Burch Naidåhn
Burch Naidåhn

Geographie Schaffe

Naidåhn leit 2 km nordwestlich vun Dåhn rechts vun de Lauder, die do om Owwerlauf noch Wieslauder genennd werd, uf äm Ausläufer vum Kauertberch ungefähr 90 m iwwer de Dalsohl. De Burchfelse geht nuff uf 310 m, die Unnerburch leit bei 290 m iwwerm Meer. Direkt unnerhalb vun de Burch fließt de Moosbach vun rechts in die Wieslauder, wo ma frieher e Miel betribb hat, un deshalb is do noch e klänner Wooch uffgeschdaut.

Geschicht Schaffe

De Nome "Naidåhn" kännt äm lätz mache, weil die Burch älder is wie Burch Grafedåhn in de Dåhner Burchegrupp, awwer immerhie isse jinger als die Burch Altdåhn. Weil se iwwer de Schdroß durchs Wieslauderdal leit, hat'se die schitze un sperre kenne. Mittlerweil iss des die B 427, unn parallel laaft aa die Wieslauderbåhn.

Wahrschoinlich iss die Burch korz vor 1240 im Ufftrach vum Speyrer Bischof gebaut wor, weil des war 1233 bis 1236 de Konrad IV. vun Dåhn. De Minischtriale, wo fa die Ausfiehrung zuschdändisch war, war de Hoinrich vun Dåhn, wo schbeder aa Hoinrich Mursel vun Kropsberch genennt wor ist. Er werd wohl die Burch donn a gleich zum erbliche Lehe kriet honn. Wie soi zwätter Nome schunn saat, hatt'er wohl vawondschaftliche Beziehunge zur Kropsburch bei Burrweiler gehatt.

Die Burch ist om 3. Mai 1285 als Burch Than erwähnt wor, un aus'em Zusommehong vun dere Urkund kommer entnämme, dass es sich um Naidåhn honnle muss.[1]

Schunn hunnert Johr nom Bau vun de Burch is die Familie vun Mursel ausgeschdorb, un die Burch is in de Besitz vun de verwondt Altdåhner Linie iwwergong. Wahrschoins im Vierherrekriech 1438 isse niedergebrennt wor, deno widder uffgebaut, un im Baurekriech 1523 widder stark mitgenumm wor. 1552 hat de Kenig Hoinrich II. vun Fronkreich do iwwernacht, do musse also schun widder gut renoviert gewässt sin. 1603 is de letschde Dåhner Ridder, de Ludwich II., in soim Schloss in Burrweiler geschdorb. Do ist Neidåhn on's Bistum Speyer zurickgefall. Es hat donn noch e bischeflicher Åmtmonn do soi Dienstsitz gehatt, bis fronzesische Truppe se 1689 im Pälzische Erbfolchekriech endgildisch zerschdert hon.

Seitdäm is nix wesentliches mä gemach wor. In de 1970er Johre hat ma Sicherungs- un Reschdaurierungsmaßnohme durchgefiehrt. Die Ålach werd vun de Generaldirektion Kulturelles Erbe Rheinland-Pfalz, Direktion Burgen, Schlösser, Altertümer betreut un zehlt näwer de 10 km entfernte Burch Berwartschdä zu de om beschde erhaldene im Pälzer Wald.

Ålach Schaffe

 
Plån vun de Burch
 
Inneres Burchdor mit Treppeturm
 
Nordseit, vun links: Inneres Burchdor, Treppeturm un Reschde vun Wohnbaute vun de Owwerburch uffem Såndschdäfelse
 
Geschitzeffnung vum siedliche Batterieturm

Links vun de ehemalisch Dorålach im Siedoschde sin noch Reschde vun äm Turm vun 7 m Durchmesser zu finne. Vun däm Turm laafe no Weschde un donn no Norde abknickende Däle vun ennre schdarke Wehrmauer, die on de schdeile Nord- und Nordoschtseit gons runnergefall is. Sie hat zum Flonkierungsturm on de Nordseit vun de Ålach gefiehrt.

Vun de ältscht Burch aus de Schdauferzeit sin nur noch e Zischdern om Weschdend un die siedliche Maure vum klänne Palas zu finne, mit Fenschder und Dierålache. Die leie uffem senkrecht abgearbeitete knapp 20 m hohe Kernfelse. Om nordweschdliche End vum Burchfelse hat sich no Siede hie e schbedmiddelalderlicher Wohnbau erschdreckt, weschdlich defu e Brunne. E frieher vabutzder Treppeturm aus de selwe Zeit leit on de nordweschdlichst Kont vum Burchfelse. Er fiehrt zur Owwerburch nuff. De aktuelle Ingong im Erdgeschoß derft, wie bei viele Burche, erschd schbeder fa die Bequämlichkeit vun de heidische Besucher ågeleht wor sin, zumal er außerhalb vum innere Burchdor leit, wo ma weider owwe un vun inne gesieh links die hischdorisch Ingangsport sieht. Es schdeht aa die Johreszahl 1975 iwwer'm neie Ingong.

Die zwä Batterietirm uf de gäniwwerleiende Seit beherrsche es Bild vun de Burch. Sie sin 24 m hoch un schdomme aus de erschd Helft vum 16. Johrhunnert. De westlich hat so 7 m Dorchmesser, de estlich sogar 10 m. Die Maure sin ungefähr 3 m dick. Zwää Geschitzeffnunge om siedliche Batterieturm sin als Lewefratze schää gearweit, weshalb se aa Maulscharte genennt werre.[2]

Ostsiedestlich vum Burchberch is die Ålach vun ännre keilfermich Baschdion geschitzt wor, die aa e „Erkennungszeiche“ vun Naidåhn is. Die Form sollt Geschosse ablenke un hat so die Owwerburch om dort flacher valaafende Berchhong geschitzt. Ma sieht on de Baschdion un de Geschitztirm, dass sich die Burchherre im schbede Middelalder uff die neie Feierwaffe ingeschdellt honn, un dodefier nochemol kräftig gebaut honn.

Literadur Schaffe

  • Marco Bollheimer: Felsenburgen im Burgenparadies Waskau-Nordvogesen, 3. Ufflach, Selbstverlach, Karlsruh 2011, ISBN 978-3-9814506-0-6, Seide=60 f}}
  • Eckhard Braun: Pfälzische Burgen und Feuerwaffen. Meyer, Hääschde, 1997, S. 467–482, ISBN 3-927891-07-X.
  • Stefan Grathoff: Die Dahner Burgen. Alt-Dahn – Grafendahn – Tanstein. Fiehrungsheft 21. Edition Burgen, Schlösser, Altertümer Rheinland Pfalz. Schnell un Steiner, Rechensburch 2003. ISBN 3-7954-1461-X.
  • Alexander Thon (Hrsg.): ... wie eine gebannte, unnahbare Zauberburg. Burgen in der Südpfalz. 2., verbesserti Ufflach. Schnell un Steiner, Rechensburch 2005, S. 112–117, ISBN 3795415705.

Weblinks Schaffe

  Commons: Burg Neudahn – Sammlung vun Bilder, Video un Audiodataie

Einzelnachweise Schaffe

  1. Grathoff 2003, S. 4 (s. Literadur)
  2. Braun 1997, S. 471.