Fraa vun Bensem

Di Fraa vun Bensem is e saagehafde Gschdald aus Bensem an da Bergschdrooß.

Gschischdlisches

Di Fraa vun Bensem soll im Dreißischjährische Krieg de bayarische Drubbe en gehoime Weg in di Schdadt gezeigt hawwe, wie selle am 2. Dezember 1644 kumme sin un di feindlische frånzesische un schwedische Drubbe niedergemedzld un verdriwwe hawwe, wu Bensem am 20. November 1644 erowert ghatt hawwe.

Erschd viel schbäder is di Saag vun da Fraa vun Bensem entschdånne, uf die di ihrerseids erscht um di Mitt vum neinzehnde Johrhunndert nochgewiesene schbrischwärtlische Reddensaat Hinnerum, hinnerum, wie di Fraa vun Bensem zuriggeht. Dodemit beschreibt ma e gewissi Aat vun de Bensemer, uf Umwege un net uff-em diregde Weg zumne Ziel zu kumme. Offebaa geht di Reddensaat uff en Vorwurf zurigg, wu de Bensemer seit alder Zeit gemacht werd – nochgewiese schun am Åfang vum seschzehnde Johrhunnert – daß se immer hinnenooch odder hinnerher käme (ma kann aa saare hinnerher wie di alt Fassnacht).

In are ånnere Quell (e Schreiwe vum Hepprumer (Heppenemer) Burggraf Gerhard vun Waldenburg an de Kurfärscht vun Moinz vum 31. Dezember 1625) wärd, nochdemm Kurmoinz während-em Dreißischhährische Krieg widder di Herrschaft iwwer s Schdaageburjer Åmd ågetrede hot un glei mid-a kadolische Gejereformaziun ågfange hot, berischt: Nur an einem Ort sei die Sache der katholischen Kirche noch schlecht bestellt: (bei de Bensemer), die dem alten Sprichwort nach, allzeit hinden nach kommen.

Denkmol

Uff-m Joseph-Stoll-Blatz bei da Schdadtmihl schdeht e Denkmol als Brunnefigur, wu an se erinnert. Des Denkmol mit da Tonfigur vun da Fraa vun Bensem hot da Auerbacher Kinschdler Tilmann Zobel gschdaldt. Frieher waa an demm Blatz di Ald Schdadtmihl. 1910 hot ma se abgerisse. Di Pajkålag is am 30. Mai 1935 oigeweiht worre. Außer da zendrale Figur hot-s vier wasserschbeiende Låndskneschdmasge am Brunneschdock. Die sin, vun da Friedrischsfelder Schääzeigfabrik, ewefalls in Keramik ausgfiehrt. Da Brunne schdeht mitsam-da gånze kläne Pajkålag als Kuldurdenkmol unner Denkmolschutz.

Gejewat

Di Pajkålag mit em Brunne vun da Fraa vun Bensem

Boim Winzerfescht, demm Bensemer Hämat- un Woifescht, zieht di Figur vun da Fraa vun Bensem im Feschzug mit. In da Lokalzeidung, em Bergschdrääßer Åzeijer, hot se, iwwer 300 Johr noch ihrm erschde Uffdrede, e eijeni Kolumne ghatt, in derre se zum lokale Gschehe gridisch Schdellung genumme hot.

In da Lideradur

Da Bensemer Mundaaddischder Joseph Stoll (1879 - 1956) hot in soim 1926 erschienene Buch Zum Griwwele und Schiewele mit Erzählunge un Gedischde im Bensemer Dialekt e Gedischt iwwer „Die Fraa vun Bensem“ gschriwwe.

Quelle

Netzseide

49.680758.6231944444444Koordinaten: 49° 40′ 51″ N, 8° 37′ 23″ O

Der Adiggel basiert uf are fraie Iwwersedzung vum Adiggel „Fraa vun Bensem“ aus da Daitsche Wigipedia.
E Lischt mit de dordische Audore finn-da do