Dialegd: Schbaimarisch

De Bschedischungsfehla meend, dass die Laid imma bloss dodruff guggen wassn a unn e basse dud. Die Laid suchn sisch die Infoamadzione unn wehlen des bevoazuchd ausde Infoamadzione, wassen oam beschde inde Groam basse dud. Koaz gsachd guggen die Laid imma, dass ia Meenung bschdedischd wead unn ia Eawadunge eafilld werren. De easch, wu des gseje hodd isch de Peter Wason gwesd.[1][2]

Bis in die 1960zischa Joa hodds die Froch nochde Auswahl unn Beweadung vun Daade vadie Iwwabriefung vun Hipothese gewwe, ä Problem vunde Wisseschafdtheorie. De Wason ischn Oahänger vum Karl Popper gwesd unn vun soina Ufffassung dassma ä Theorie gaanedd bschedische, sondan nua widdalesche koann. De Wason isch zude Ufffassung kumme, dass Laid dodezu naischen, bschdejende „Hipothese“, alla gschaide Meenunge, bschedische zu wolle.Des hodda doan „confirmation bias“ (ewwe „Bschedischungsfehla“) g’nond. Dem hooda doan die rischdisch Voagejenswais gescheniwwa gschdeld, die „disconfirming evidence“ („widdaleschend Hiewais“). Psichologisch isches im Mensch, dassa sisch un soi G'dong'ge unn Ideje bschdedischd seje will unn erschmold nedd noch Agumend gesche soi Osischde suchd. Deswesche gibds inde Wisseschafd de Peer-Review Brozess, wu Vaeffendlischunge erschdmol vun wisseschafdlische Kollesche gridisch b'gudachded werre missen, um meglische Grind gesche die Agumend unn Aussache inna Vaeffendlischung zu finne ums vabessere unn absichere zu kenne.

Goans allgmoin hodds do'n Bschedischungsfehla woama äsaidisch Infoamadzione ausweehle dud, um Meenungen (alla „Hipothese“) zu bschdedische. Den Fehla machn nedd bloss Laije, sondan a Expeade. Dodevu sinn alle kognitive Funkzione bdroffe, wie z. B. Wahneme, Eainnare, odda Intaprediare. Unn s hodd was dodmid zu due, ob die Laid ä guudes Gfiel bai iara Meenung hawwen.

Bischa Schaffe

  • Peter Wason: On the failure to eliminate hypotheses in a conceptual task in Quarterly Journal of Experimental Psychology, Jg. 12 (1960), S. 129–140, ISSN 0033-555X.
  • Peter Wason: Reasoning about a rule in Quarterly Journal of Experimental Psychology, Jg. 20 (1968), S. 273–281, ISSN 0033-555X
  • Rüdiger F. Pohl: Cognitive Illusions. A handbook on fallacies and biases in thinking, judgement and memory. Psychology Press, Taylor and Francis Group, Hove, New York, 2004, ISBN 1841693510
  • F.H. Poletiek: Hypothesis-testing behaviour, Psychology Press, Philadelphia, 2001

Vawais Schaffe

  1. Denkforschung: Ein Überblick ausgewählter Ideendefekte, PDF-Datei, S. 2
  2. Peter Wason: Reasoning about a rule. In: Quarterly Journal of Experimental Psychology, Jg. 20 (1968), S. 273–281, ISSN 0033-555X.