49.5258.8630555555556220Koordinaten: 49° 32′ N, 8° 52′ O

S Wabbe vun Unner-Schimmeldewoog

Unner-Schimmeldewoog is e Dorf im Iwwerwald, wu heit zur Gemeinde Wald-Mischelbach im hessische Kreis Bergschdrooß ghert. S hot 1.180 Oiwuhner (2010).

Lag Schaffe

Unner-Schimmeldewoog ligt 5 km sidsideschdlisch vun Wald-Mischelbach im Ulfebachdal im Hinnare Ourewald. Umiddelba daluffwärts ligt Owwer-Schimmeldewoog. Di Gemakung hot e Fläsch vun 2.141 Hegda (21,41 km2). 1.786 davuu, des heeßt faschd alles außerm Dalgrund, sin Wald (1961). Da Ordskern liggt uf 220 m Heh.

Zu Unner-Schimmeldewoog ghere di Weiler Korsika, Ludwischsdorf un Floggebusch, sidlisch vum Ort im Ulfebachdal geleje (vun Nord noch Sid).

Gschischt un Name Schaffe

Da Name is 1012 s erschdemol erwähnt worre, un zwaa uff Ladeinisch als Spumosum Stagnum. Des heeßt uf deitsch Schaumischi Woog (e Woog is e gschdaudes Gewässer). Di nägschde Erwähnunge, un di erschde uf Deitsch, kumme erschd 1345, do heeßts: Niederschemmechtenwage un Schumechtenwage. Weidare Iwwerlifferunge vum Name sin: Nydern Schumehtenwag (1364), Schimentenwage (1393), Schimeltewog (1404; wie heit noch), Schumethtenwag (1424), Schemttenwog (1434), Nyddern Schymmentwage (1437), Schemptenwage (1461), Schiemettwage (1472), Schönmattenwog, under (1623), Schimmeltewag (17. Jahrhundert), Unterschönmattenwaag (1837). Schaumicht, schumicht, schumechtig etc. waa soinerzeit e gängischi Form vun schaumisch[1]. Da heitische hochdeitsche Name Ober-Schönmattenwag, seid 1623 bekannd, is wohl e falsche Ableidung vum Rheifränggische ins Hochdeitsche. Da heidische ourewällerische Name daucht so schun 1424 in-are Urkund uff.

Im Johr 795 is waaschoints s erschdemol e Siedlung uf da Gemaagung vun Unner-Schimmeldewoog erwähnt worre, des Dorf Frankonodal. S is awwer net sischer, ob des tatsäschlisch uf da Gemaagung geleje is, an da Schdell, wu heit Frånkel hääßd. 1250 is Unner-Schimmeldewoog an di Herre vun Härschhorn kumme. Mid denne ihrm Ausschderwe is es an Kur-Mainz gfalle. 1803 is-es hessisch worre. Am 31.12.1971 is da Ort zu Wald-Mischelbach oigemeindt worre. Owwer-Schimmeldewoog, umiddelbaa newedråå, hot vor 1803 zu ganz annare Herrschafdsgebiede geghert.

Oiwuhnerendwigglung Schaffe

Johr 1556 1828 1829 1834 1875 1925 1946 1956 2010
Oiwuhner[2] 200 1091 835 1302 1328 866 1156 1074 1180

In da Zeid zwische 1828 un 1829 sin viel Ourewäller ausgewannerd.

Kuldur Schaffe

Unner-Schimmeldewoog is da änzischde Ordsdeil vun Wald-Mischelbach, wu noch e Grundschul hot. Die heeßt, aa offiziell uff Hochdeitsch Grundschule Schimmeldewog.

Kerwe is Ende Juni.

De Schimmeldewäer ihr Ordshymne is: Schimmeldewog, wie leigscht du schäi.

Kärsch Sangd Johannes Schaffe

Di Pakärsch Sangd Johannes (da Daifer), 1775–1780 gebaud, is di einzischt Baroggkärsch im Iwwerwald. An da selwe Schdell is schun e godischi Kabell gschdanne, di Liebfrauekabell, wu zwische 1406 un 1434 gebaud worre soi muß. Di heidisch Sagrischdai is da ehemolische Chorraum vun derre Kabell. Im Gewelbe un an da Wand vun sellem Chorraum hot ma bei da Renovierung 1993 schbädgodische Molereie aus-em ledschde Driddel vum 15. Johrhunnerd endeggt un freigelegt.

Persenlischkeide Schaffe

  • Jürgen Gerlach (* 1938), ehemolischer Bundesvorsitzender vun da Tierschutzbadei (wuhnt im Ord)

Im Netz Schaffe

  • Unner-Schimmeldewoog uf www.wamiba.de
  • Katholisches Pfarramt St. Johannes der Täufer, Unter-Schönmattenwag (Rausgewwer): Die Gewölbemalereien in der Sakristei von St. Johannes der Täufer in Unter-Schönmattenwag, 1993. Pdf-Dogument beim MGV Sängerbund 1875 e. V. Unter-Schönmattenwag

Änzelnochweis Schaffe

  1. Deutsches Wörterbuch von Jacob Grimm und Wilhelm Grimm: Lemma Schaeumicht (Wörterbuchnetz)
  2. Hischdoarisches Ortslexikon Hesse; bis 1828: www.wamiba.de (Unner-Schimmeldewoog); 2010: www.wamiba.de (Gesamtgemeinde)