Unnaschied vunde Gschischde vun "Rhein"

Inhalt gelöscht Inhalt hinzugefügt
k bessa so
k erg.
Zail 2:
[[Datei:SchiffeMaxau.jpg|300px|thumb|De Rhoi bai Maxau / Kallsruh]]
[[Datei:Rhein Mainzer Becken stromab von Mainz bei Eltville und Erbach vor Bingen Foto 2008 Wolfgang Pehlemann Wiesbaden IMG 0263.jpg|300px|thumb|Rhoi im Määnza Begge schdromab vun Määnz bai Eldvill un Erbach voa Binge]]
De '''Rhoi''' is enn Schdrohm in [[Europa|Oiropa]] der in de [[SchweizSchwaiz]]er [[Albe]] aus veschiedene Quellfliß endstehe duud un dorsch die [[Palz]] in die [[Nordsee]] fließd.
 
== Allgemäänes ==
 
De Rhoi is ääns vunde mehrschd befahrne Gewässa. Hooch in de Alpe entspringe aus viele Quelle de Vodda- unde Hinnärhoi. Dänne ian Oizuchsgebied langd vum [[Goddhard]] im Weshde iwwas idalienische Valle di Lei im Siede bis in die Davosa[[Davos]]a Egg im Oschde. Die Quellehee liehd uugfea bai 2350 m un uugfea 1300 Schdromkilomeda vun de färnschd Mindung endfärnd.
 
De Alperhoi is nä dorsch ä kläni Schwell vun ä paa Meda Hee vun de Aare gedrennd - uhne die dääda in die Aare noi fließe un mid därre schbäda in soi jedzich Bedd. So hodda schdad desse när 86 km zum [[Bodesee]].
 
Vum Bodesee aus issa als Huchrhoi Grenzfluss zwische [[Daitschlond]] unn [[Frongraisch]] bis noch [[Karlsruh]]. Donn fließda waider als Grenzfluss zwische de heidiche Bunneslänner [[Rhoiland-Palz]] unn [[Bade-Werddebersch]]. Dobei fleißda midde dorchs pälza Kärnland un drennd aach die weschdlich vunn em liechende [[Palz]] vunn de öschdliche, die wu mä haid [[Kurpalz]] nennd. An viele alde Pälza Örda vorbai wie [[Oppenm]], [[Bacharach,]] oda [[Kaub]], nämmda soin Wesch zum un als Middlrhoi dorschs Rhoinische Schiefagebirge un trennd [[Taunus]] un [[Hunsrick]]. Nördlich devun fließda dorsch [[Kowwelenz]], [[Bonn]] un [[Kölle]] als Niedarhoi zum Rhurpodd un in die Norddaitsch Tiefewene nóó [[Holland]] in die [[Nordsee]]. De Rhoi is die nadierlisch Grenz zwische Weschd- un Middloiropa.
 
== Gschichd ==
 
De Rhoi fließd inärem 10 Millione Joa alde Urschdrohmdahl. Dorsch Senkunge un Hewunge hodda als ufs Naie Kies un Schoddä abgsedzd un sisch als ufs Naie ingegrowe un su allwail naii Terrasse óóglehd, wu mär haid nuch guud uf de Rhoihee'e sien konn. Selmols issa aach voa [[Worms]] un [[Alzay]] dorschs rhoihessisch Hischlland diregd nóó [[Binge]] gonge un ned ärschd nóó [[Määnz]]. Aach schbäda hodda nuch ofd soin Laaf geännad un soi Bed valehd.
 
Said iwwa 600 000 Joa is de Rhoi bsiedld: su ald is zmindschd de [[Homo heidelbergensis]], den wu se bai [[Laime]] gfunne hen. Schbäda waan donn ärschdi [[Neandadaala]] do un donn schließlisch die gonze Schdainzaidkuldure[[Schdainzaid]]kuldure (Flomborn Langhaus vunde Bandkeramikä un Pahlbaude am Dodesee).
 
Schbäda hen don die [[Kelde]] un [[Germane]] do gsiedld, es Niewelungelied schbield in Worms un Budapeschd. Die [[Reema]] hen de [[Woi]] onde Rhoi gebrung und Scharlemanje hod soi Raisch vum Adlandig iwwa de Rhoi bis waid iwwas Sägsische enaus ins Beemische un an die Oda un nóó [[Kroazie]] un halb Sied[[idalie]] ausgedehnd.
Die Reema hen de Woi onde Rhoi gebrung und Scharlemanje hod soi Raisch vum Adlandig iwwa de Rhoi bis waid iwwas Sägsische enaus ins Beemische un an die Oda un nóó Kroazie un halb Siedidalie ausgedehnd.
 
Des is donn zerfalle un im Oschdail hod sischs HRR gebild mid Grenze vun uuugfea Móópejee (haid SiedfrongraischSied[[frongraisch]]) nóó Gent un an die Westaschelde (B-NL) un dodemid waa de Rhoi kompledd im Raisch. Un su isses aach im gonze Middlalda gebliwwe!
 
Donn sin awwee die Fronzose als land- un machdgaila worrn un hen alles weschdlisch vum Rhoi han welle un sin ää ums anner Mol ingfalle un hen gemord un gebrännd un vawieschd, dosses zum Goderbarme waa.
 
Uffgheard hod des ärschd middem Ende vunde Ärbfainschfd nóóm [[zwädde Weldgriesch]]. Saiddäm is de Rhoi äfach när de wischdichsde Schdrom im Herz vun Oiropa.
 
Inde 60er/70er vum 20schde Joahunnad waa de Schdrom soo vasaud, doß mer ned hod drinne baade kenne un die merschde Fisch waan dod un im Rhoi ausgschdorwe. Hod mer Rhoiwassa uffä Plonz gschbried un die Kondaminazion gscheggd, donn is dodebai "schwea kondaminiad mit Närvegifde" erauskumme. Des hod dann zunäre Konfarenz vunde Rhoióólischa gfiad un zu Umweldschudzgsedze un haid isses Wassa mehrschd wirra guud.