Iwwa'awaidung vun 21:05, 23. Ogd 2011 Schaffe HRoestBot (Dischbediere \| Baidräsch) 91 Bearbeitungen k r2.6.5) (Bot: Aigfiecht: ks:رے ← Äldare Beawaidung		Iwwa'awaidung vun 00:50, 9. Dez 2011 Schaffe zriggnemme Melibokus (Dischbediere \| Baidräsch) 3.708 Bearbeitungen 100 Nõme fä di Ämänze Naijari Beawaidung →
Zail 33: '''Ämänze''' (''Formicidae'') sin e Familje vun [[Hautfliggler]] un ghere zu de Schdaadebildende [[Insekte\|Insekde]]. Die Familje wärd in 16 Unnerfamilje mit 297 Gaddunge ufgedeild un es sin bis heit uf da Welt ugfähr 12.000 Arde bekannd. In Deitschland lewe 111 Arde. Äni vun de bekanndschde Arde is di [[Rodi Waldämänz\|Rot Waldämänz]]. Di Middeleiropäische Ämänze ghere zu vier Unnerfamilje: Schubbeämänze (Formicinae), Ur- un Schdeschämänze (Ponerinae), Knodeämänze (Myrmicinae) un Drieseämänze (Dolichoderinae). Regional gibt s im Pälzische iwwer 100 Name fä di Ämänze<ref>Post-e Rudolf, Pfälzisch, Einführung in eine Sprachlandschaft, 2. agdualisierde un erweiderde Ufflaach, 1992, S. 157</ref>, zum Beischbiel: Ämäze, Amenze, Ameze, Aminze, Ämse, Emenze, Emeze, Emse, Imenze, Imeze, Iminze, Imse, Omenze, Omeze, Omezle, Roodimse, Säächemse, Säächimse, Umenze, Umeze, Uminze, Unmezle. == Lewensweis == [[Datei:Ants eating Geotrupidae ameisen mistkäfer.jpg\|thumb~~\|250px\|left~~\|Ämänze aneme Mischtkäwwer]]▼ [[Datei:Blattschneiderameise_(Atta)_03.jpg\|thumb~~\|250px\|left~~\|E Blattschneiderämänz hollt Blädder als Nährschdoff zum Pilz zischde<br />''Atta columbica'', im Zoo ufgenumme]]▼ [[Datei:Weberameisen.jpg\|thumb~~\|250px\|left~~\|Wewwerämänze baue Neschder aus Blädder<br />''Oecophylla longinoda'' in Kamerun]]▼ Zur Nahrung vun de Ämänze ghere Viescher. Des sin selwer gejagde Insekde un Schbinne, awwer aa dode Viescher. In weiderer Bschdanddeil vun der Nahrung sin Planzedeile wie Saame, Frischde un Polle. Vun de Blattlais holle se sich Honischdau, also Planzesaft wo dursch di Verdauung vun de Blattlais gange is. Mansche Arde traare Schdigge vun Blädder in ihr Neschd, mache in Brei draus un zischde do druf Pilz, wu ene dann als Nahrung diene. Zeile 42 ⟶ 44: Di Schdaade zähle einische Hunnert bis ïwwer 20 Milliune Tiere. Ihre Neschder ligge meischdens unnder der Erd, mansche Arde baue awwer aa Haife uf odder schneide ihr Gäng un Kammern in morsches Holz. == Wie ma im Pälzische zu de Ämänze sescht == == Webseide ==▼ Im Pälzische gibts mähner Dialegde wie Därfer, sescht ma als. Daß des schdimmd, sieht ma zum Baischbiel dodrõ, wie viel Wärder s allää fä di Ämänze gibt<ref> Badisches Wörterbuch Hessisches Wörterbuch Pfälzisches Wörterbuch, 1965-1998 [[http://www.woerterbuchnetz.de/PfWB?lemma=ameise Lemma: Ameise]]</ref>. Insgsõmd hot ma mähner wie hunnad vaschiedene erfaßt. Di Lischt do is gõnz bschdimmd no net vollschdännisch. ''Weschtpalz/Saalõnd:'' Ämenz, Ämes, Amesl, Amez, Ämez, Ämezl, Äms, Emeel, Emenz, Emes, Emesel, Emetz, Emetzel, Emezl, Ems, Ewenz, Imez, Omesl, Rorems, Sächäms, Sächems, Sächims ''Siedweschtlische Palz:'' Äjmez, Äims, Amez, Ämez, Amis, Amix, Äms, Emais, Emas, Emez, Ems, Imäx, Imes, Ims, Odims, Rotims, Sächäms, Sächems, Sächhaims, Sächims, Sächmins, Umes, Wormims ''Vorderpalz:'' Amais, Amenz, Ämenz, Ames, Ämes, Amez, Ämez, Aminz, Äminz, Ämis, Emenz, Emes, Emez, Eminz, Emis, Imenz, Imes, Imez, Iminz, Ims, Omais, Omenz, Omenzl, Omes, Omez, Ominz, Ominzl, Umenzl, Umes, Umez, Umezl, Uminz *''Badische un hessische Palz:'' Äjmäjns, Äjmuds, Ämääns, Ämäns, Ämänz, Ämeds, Ämens, Eelmäs, Eelmees, Eemäjns, Eemees, Eemends, Eeminds, Eemins, Ejlmeds, Ejmeds, Ejmejns, Elmees, Elmens, Emedds, Emeens, Emends, Emenz, Emiis, Iiminds, Imeds, Iminz, Sächems, Uumees Im Siede vum pälzische Schbroochgebied find ma di Bezaischnunge mid „Säch-“. Die kumme dodevu, daß wõnn di Ämänze zur Vataidischung ihr Saire schbridze, ma määne kennt, die dede sääche. ▲== ~~Webseide~~Websaide == [http://www.ameisenwiki.de/index.php/Hauptseite Ameisenwiki] Zeile 48 ⟶ 70: [http://www.ameisen.eu Ameisen.eu] == ~~Oinzlnochweis~~Oinzlnochwais == <references /> ▲[[Datei:Ants eating Geotrupidae ameisen mistkäfer.jpg\|thumb\|250px\|left\|Ämänze aneme Mischtkäwwer]] ▲[[Datei:Blattschneiderameise_(Atta)_03.jpg\|thumb\|250px\|left\|E Blattschneiderämänz hollt Blädder als Nährschdoff zum Pilz zischde<br />''Atta columbica'', im Zoo ufgenumme]] ▲[[Datei:Weberameisen.jpg\|thumb\|250px\|left\|Wewwerämänze baue Neschder aus Blädder<br />''Oecophylla longinoda'' in Kamerun]] <!--Der Ardikel is uf Kurpälzisch (Vorderpälzisch) gschriwwe-->

Unnaschied vunde Gschischde vun "Ameisen"