Unnaschied vunde Gschischde vun "Johann Gottfried Tulla"

Inhalt gelöscht Inhalt hinzugefügt
- Vorlaach Personedate
Zail 8:
 
== Lebenswerg ==
Scho 1810 sin im badische, uf Betraiwe vom Tulla, d Massåihaide ainhaidlich gregled worre. E badische Ruthe hod ma uf drai Meda feschdglegd un ma hod sie in 10 Fuss unnadaild. Im glaiche Jåhrzehnd hod die frånzesisch Regierung die erschde sechs Durchstich vom Rhoi in de Neh von Kallsruh genehmigd. Umgsetzd worre sin sie awwa erschd emol ned, weil d Koalitionskrieg gwüded hawe. Nach em [[Wiener Kongress]] isch de Nachbar am Rhoiufer zwische Kallsruh un Monnem nimma Frånkraich gwesd, sondern [[Bayern]], wo die linksrhoinisch Pfalz kriegd hod. Au um d Grenze klar ziehe zu könne, isch das Projekd von de Begradigung vom Rhoi dann vorwärts gange. Im Auwald hod ma braide Schnaise gschlage, s neue Ufer im Abstand von 240 Meda befeschtigd und dazwische en Grawe ausghowe, wo 60 Meta braid gwesd isch. S Aushubmaterial hod ma gnomme, um Dämm zu baue und die Zuläuf zu de alde Rhoiarm zuzschüdde. Baim nächschde Hochwasser hod ma dann de Rhoi in die Gräwe umglaided und de Fluss hod dann selwa sai Bedd waida ausgebaud. De Grundwassaschbiegel isch gsunge, was dazu gfihrd hod, dass d Felda in de Näh vom Fluss trockener worre sin und bessa bearwaided werre konnde. Wail ma in Frångraich glaichzaidig an Plän gschaffd hod, wesdlich vom Rhoi en Kanal zu baue, der nur durchs [[Elsass]] gführd hed, hod de Tulla 1825 e Schrift veröffentlichd, wo soim Aaliege neu ChubSchub gewwe sold. Unna em Titel ''Über die Rektifikation des Rheins'' isch di Schrifd uf daitsch un frånzösisch erschiene.
 
Im Jåhr 1827 isch de Tulla wida nach Paris graisd, wail er unna Blasestoi glidde hod, wo er sich in Paris entferne losse wold. Innerhalb von nur fünf Monad isch er duzende Mol obarierd worre un isch siwwe Dag nach saim 58. Geburdsdag in Paris gschdorwe. Er isch dann uf em Friedhof Montmartre in Paris beerdigd worre, wo de badische Schdaad für ihn e Grab gekaafd hod.