Unnaschied vunde Gschischde vun "Edelkastanie"

Inhalt gelöscht Inhalt hinzugefügt
Keine Bearbeitungszusammenfassung
Tag: Mobili B'awaidung Mobili Web-B'awaidung
Melibokus (Dischbediere | Baidräsch)
kKeine Bearbeitungszusammenfassung
Zail 1:
{{Titel|Keschdebååm}}
{| border="0" cellspacing="0" align="right" cellpadding="2" width="300" style="margin-left: 1em"
! align="center" bgcolor="lightgreen" colspan="2" | <big>Keschdebååm</big>
Zeile 25 ⟶ 26:
<small>Mill.</small>
|}
In '''Keschdebååm''' (''Castanea sativa'') is en Bååm, wu eßbare Frischde, di Keschde, träscht un in [[DaitschlondDeutschland|Deitschlånd]] vor allem zwische m [[Odenwald|Odewald]] un da [[Mosel|Mosl]] vorkummt. Ach de gonze Bååm werd monschmol nur als ''Keschde'' bezaischnet.
 
== Kennzeische ==
Zeile 32 ⟶ 33:
== Bliede ==
[[Image:Castanea sativa 20050703 433.jpg|thumb|right|Keschdebliede an eme Baam in Hambach]]
Di Kätzsche genånnde, geele Bliedeständ sin schmal un 20 bis 25 Zendimeder lang, ähnlisch wie Peifebutzer sehe se aus. Ende Juni Aafang Juli erscheine se. Um die Zeit sin dann viele Häng uf beide Seide vun da [[Rheinebene|Rhoiewene]], vor allem in eme bschdimmde Hehebereisch, vun de Keschdebliede geel gfärbt.
 
Alle Bliedeschdänd wachse uf de neie, eujährische Trieb. Di Keschdebääm sin ''monözoisch'', des heeßd, di männlische un di weiblische Bliede sin getrennt, hogge awwer uf m selwe Bååm. S gibt Bliedeständ wu nur männlische Bliede hawwe. Die wachse aus Blattachsle im mittlere Deil vum Trieb. Di zweegschleschtlische Bliedeständ hogge an de Spitze vun de Trieb. Selle Bliedeständ beschdehe am Grund aus weiblische un weider owwe aus männlische Bliede. Damit sisch en Baam net selwer beschdeibt, bliehe se nochenånner, verschiedene Bääm bliehe awwer versetzt zuenånner.
 
Intressand is, daß di Keschdebliede sowohl vum Wind, als aa vun [[InsekteInsekten|Insekde]] beschdeibt werre kënne. Des weist druf hie, daß di Keschdebääm grad dabei sin, sisch vun are insekde- zu are windbesteibde Art zu entwickle. Bei druggenem Wedder ïwwerwiegt die Beschdeiwung dursch de Wind. Bei feischde Widderungsverhältnisse werre di Polle klebrischer un kënne besser vun Insekde ïwwertrare werre. <ref>http://www.waldwissen.net/wald/baeume_waldpflanzen/oekologie/wsl_bluetenphaenologie_kastanie/index_DE</ref>
 
== Frischde ==
Zeile 44 ⟶ 45:
 
== Syschdematik ==
Di nägschde Verwåndte unner de euheimische Bääm sin di [[Eiche|Eische]], wu zur selwe Unnerfamilie ghere. Di Kaschdanjebääm sin net mit de Keschdebääm verwåndt, aa we ma des vun de hochdeitsche Nåme un vum Aussehe vun de Frischde her denke kënnt. Selle ghere zu are gånz ånnere Ordnung.
 
== Bedeidung vun de Keschdebääm in da Låndschaft ==
Schun uf da Stadtååsischd vun [[Heidelberg|Heidlbäjg]] vum [[Sebastian Münster]] vun ugfähr 1553 is am Hång vum Gaisbäjg owwerhalb vun da Stadt e Schdell mit de Worde „Castaneae Kestenbaüm“ bezeischend. Zu derre Zeit misse also dort schun viel Keschdebääm gsdånne soi. Äänzelne Keschdebääm ware so bedeidend, daß se ihre Schbure bis heit in Flurnåme hinnerlosse hawwe, wie zum Beisbiel da Hohle Keschdebååm am Saddel zwischem Kënischschduhl un em Auerhåhnekopf siedëschdlisch vun Heidlbäjg. Des [[HambachaHambacher SchloßSchloss|Hambacher Schloß]] wärd aa Keschdeburg genånnt. Des Dorf [[Keschteholz|Keschdeholz]] (Châtenois) im Elsaß hot soin Nåme vun de Keschdebääm un hot äner als Wabbe.
 
Äänzelne Keschdebääm kënne e hoches Alder un in enorme Schdåmmumfang erreische. Da äldschde Keschdebååm vun Deitschland, da „Dicke Keschdebaam“, steht in [[DannefelsDannenfels|Dannefels]] (Dunnersbäjgkreis) im Ort mit eme Ståmmumfang vun 8,60 Meder. Soi Alder ligt gschätzt zwische 600 un 650 Johr.
 
Da [[Pfälzer Käschdeweg|Pälzer Keschdewesch]] is en Wanderwesch, wu vun [[Hauenstein|Hääschde]] noch [[Naischdadt|NaistadtNeustadt an der WeinstraßeNaistadt]] 50 km weit durschs Keschegebiet fiehrt.
 
== Keschde un Keschdebääm in Wabbe ==
Zeile 62 ⟶ 63:
 
== Im Netz ==
{{Commons|Castanea sativa|{{PAGENAME}}Keschdebååm}}
* Petra Bauer un Dieter Teufel: ''[http://www.upi-institut.de/_handschuhsheim/esskastanien.htm Esskastanien in Handschuhsheim]'', ausem Jahrbuch 2001 vum Schdadtdeilveroi Hendese
* ''[http://www.waldwissen.net/dossiers/wsl_dossier_kastanien/index_DE Dossier Kastanien]'' boim www.waldwissen.net
* [http://www.keschdeweg.de Der Pälzer Keschdeweg]
* [http://www.dlr.rlp.de/Internet/global/themen.nsf/se_quick/B2CAA432E07030ACC1256F38004891AD?OpenDocument Informatione ïwwer Keschde] vun da Gadeakademie Rheuland-Palz