Unnaschied vunde Gschischde vun "Vatikanstadt"

De '''Wadigaan''' ([[Deutsche Sprache|dt.]] ''Vatikanstaat'', auch ''Vatikanstadt'', [[Latein|lat.]] ''Status Civitatis Vaticanæ'', ital. ''Stato della Città del Vaticano''), is de klänschde [[Staat|Schdaad]] vun de Welt. Net ämol 1000 Lait wohne im Wadigaan unn er hot e Fläch vun knabb em halwe km². Die zwee offizielle Amtsschbrooche sin [[Latein|Ladain]] unn [[Italienisch|Iddalienisch]], die vunde Schwaizagard idalienisch un Daitsch. Bezahld werd im Wadigaan mim Euro, de Wadikaan hod än aischnes Minzkondingend un gäbd aach aischn Briefmarge eraus - baides sin gsuuchde Sammlobjekde un draache än Guuddääl zu de wadigansche Oinoome bai.

De Wadigaan liegt ufm Vadikanhieschl, fria außahalb, jezad in de Inneschdadt vun Rom, is vunännäre Maua oigfrieded, ä pargardisch Londschafd mid oigschbränglde Baude, komplett vun [[Italien|Idalje]] umschlosse un hod desdewesche aach Währungs- un Schbrooch-Oihaid. Zum Wadikan gheere außam Pedasdum un -pladz unm Bahnhof aach die Sixdienisch Kabell, die Gärde un Musee un die Paläschd.

Zu Õõfang vum 4. Joahunnad is es [[Christentum|Grischdedum]] Schdaadsrelischion vum alde [[Römisches Reich|Reemische Raisch]] ([[Imperium Romanum]], [[SPQR]]) worn un hod dodemid aach wäldlisch Machd griehd, also grad des,woes noo soinere aichn Lehr gaaned hawwe solld {{B|Joh|18|36|Sla}}. Dorch Schenkunge hod donn die Kärsch als mea Lond griehd un noom Zärfall vum Reemische Raisch hän donn die Päbschde aach wäldlisch Machd iwwa Rom un iane Gebiede beooschbruchd un midde Pipinsche Schängung aach griehd.

Doodraus is donn schließlisch äm gruße un mächdische [[Kärcheschdaad]] worn, där wu sisch iwwa halb Idalie un Sizilie ausgedehnd hod. Residenz waa die ärschde rund sexhunnad Joa de Laderaanpalasd, donn ärschd sin Kurie un Pabschd inde Vadikan umgzooche. — Äm Bischuf vun Rom - wasde Pabschd jo is - soi Kadhedral is awwa die Laderanbasiliga gbliwwe.

De [[Wiener Kongress|Wiena Kongreß]] hoddon de Kärcheschdaad wirraheagschdelld, awwa 1870 issa bis uf de Wadikan im Keenischraisch Idalie ufgonge. Un so iss donn aach im Konkordad zwische Mussolini un äm Hailsche Schduhl ausghannld worn. Saiddäm is de Kärscheschdaad när nuch de Wadikan als souwarääne aischnschdännischa Schdaad, där wu dorsch de [[Heiliger Stuhl|Hailisch Schduhl]] innandzional vadreede wärd.