Unnaschied vunde Gschischde vun "Rheinhessisch"
Inhalt gelöscht Inhalt hinzugefügt
k Kad. |
kKeine Bearbeitungszusammenfassung |
||
Zail 33:
Åm bekånndschde iss es Rhoihessisch in soiner Määnzer Foam, em ''Meenzerische,'' ned zuledschd said em Beginn vum Fernsehzaidalder wu jeed Joor zu de Meenzer Fassenacht die Fernsehsendung ''Meenz blaibd Meenz, wie's singd unn lachd'' ausgestrahld werd.
Aus hisdorische Grind hot es Rhoihessische viele frånzeesiche Oischlääch (Nasal- unn Nuschllaude). Äweso gebbds staage jiddische Oifliss: [[Speyer|Schbaya]], [[Woms]] un Määnz waan ned när dorsch iane Kaisadome bekonnd, sunnan aach im Zendrum vun de sellemols mäschdische Kurpalz gelesche un als Schum-Schdädt es Zendrum vum jiddische Leewe im gonze HRR, in Woms is haid noch de berihmdschde jiddische Friedhof außahalb vum Nahe Oschde. Des hod im Umgang midde onna Birscha donn dääls schdaag abgfäabd, so schdaag, doß mär des ''Jiddisch'', wo dodraus endschdonne is, dääls gonz gud mid hinraischnde Daidschkenndnisse vaschdeje konn, awwa aach umgekead so schdaag, doß jezad noch viel jiddische Lehnswädda im Rhoihessische zu finne sin wie "Massel" (jiddisch fär "Gligg"), "Mischpook" (jiddisch fär Vawandschafd) odda es gonz beriehmde "Kiss ma'n Toches!", was nix onnaschdes als wie em Gedz soin goowe Gruuß is.
Noodäm doß die Fronzoose noo iane joahunnadlonge Iwwafäll, iane "Raubkriege", Vawieschdungsziesche un Annegdsjonsvasuche noode fronzeesisch Rewoludzion bis onde Rhoi kumme sin, sin in däm bsedzde Dääl vunde Palz aach noch mea pälzisch Ausdrigg hänge gebliwwe, wie inde onna pälzisch Länna. So kimmd "Schees" vum fronzeesische "chaise", was awwa äbbes gonz onnaschdes hääßd, als was mär do leese kon, nämlisch "Waache". Grad so kimmd "schasse" ausm Fronzeesische, när die Bedaidung hod sisch - dääl zmindschd - vun ebbes uf ääna jaache vaännad. Un aus "mach mär kää »visez ma tente«" (fronzeesisch gschbroche: "wisee ma tåånte", middalisches Vabood fär die Dochda, när kään Soldaad in soin Zeld zu beglaide) is es bekonnde "Mach mär kää Fiesemadende" worrn, orra im Diminuadiv "Fiesemadändlscha".
| |||