Schbießbrode

De Schbießbrode is ä Esse in de Palz wu Fläsch von de Sau in net ganz fauschtgroße Werfl gschnippelt werd und dann uff en Schbieß zum brode gschteckt werd.

Do werd de Schbießbrode gebrode

Gschichd

Aichndlisch is Schbießbrode die Bezaischnung fär alles, wo am Schbieß gebrode gehd, also zB. aach ä Bråådhingl, Wudz om Schbieß orra Ogs om Schbieß. Un õõfangs hods eh sunschd nix gäwwe: mär hod Faia ghod, awwa kää Dibbe. Was mär ned hod roh esse gekännd, hod mär iwwam Faia gaare gemißd. Rooschd gabs känna, awwa än schbidze Asd fär zum Ebbes drufschdegge, des waa alwail zur Hånd.

Awwa schun sellemols wärd mär des Flääsch gedääld hon in Äänzlpoadzione. Un schbeeda donn, do waa des gonz Vieh am Schbieß gebrååde zwaa noch fär de Kuafärschd un die onnan Härre vun un zu wichdich un aach fär die Härrn gaisdliche Härre, wonnses när ärschdemol zu äbbes gebrung ghad hän, awwa fär die Laid waa soä Mäng Flääsch so daija un selde, doß mär donn schun glai inde Bezaischnung genaua worn is ("Än gonze Kapaun om Schbieß hänse ghad"). Was mär alladings efda ghad hod, des waan Schdigglchär un Schdigga, Pordzione fär ää Person un doodevun glai viele: Die Pälza waan schun imma gsällich, mär hod schun imma gean zamme gfaiad. Awwa wonn aach bainärre Familiefaia alle Laid Gäschd vun äänere orra zwää Familie waan, wäm soi Gäschd ware se baim Woifeschd? Wäm soi baide Kerwe? Do hän alle zammegelehd, än jeda hod gäwwe, wasa gekonnd hod, ob Geld orra Sach, un des is donn umgsedzd worrn in selles, wo mär gebraachd hod: Flääsch un Brod un Woi. un des is donn in klääne, hondliche Pordzione om Schbieß gebrode worrn. Do hod mär aach kää bsunnaschde Grill fär gebraachd, des ging ääfach un schnell. Un do konnd mär aach schnell noch äbbes noomache, wannoch schbädi Gäschd kumme sin.

Zugaawe

Zum orra noom Schbießbrode gäbds ofd noch Grumbeere ausm Faia: die Grumbeere wärn es Beschd in Lehm orra Grund gepaggd, zur Not aach in Alu, un indie Gluud glehd, bisdaßse gaa sin. Die, wommase inde Brodesafd quedschd, där wu baim Schnaide ausm Brode laafd, orra minärrrem Schdigglch laichd gsalzne Budda ausde Hånd zum Brode esse duud, die mache donn dän Pälza Draam kombledd!

Awwa ä guud Schdigglche Brod duuds aach: ä foiwärzich Kimmlbrod, än Schbießbrode unde allgejewärdich Schobbe zaiche grad so guud, wie exzellend die Pälzisch Kich is.