Dialegd: Schbaimarisch

S'Allahailischeschdifd vun Schbaija ischn romoanisch-godischa Sagralbau im schbeede 10. Jaahunnad bis uug'fea 1800 g'wesd.

S'Allahailischeschdifd (C) unde St. Peda (N, Ruin) um 1730

Klääni Gschischd

Schaffe

S'Allahailischeschdifd isch äns vunde eldschde Schdifd vun Schbaija g'wesd un isch voa iwwa 1000 Joahr vum Bischof Sigebodo g'grind worre. Zum Schdifd hodd unna onnarem ä frieromoanische Schdifdskeäasch kead, wu im Siede onde Schbaijmara Schdadmaua g'baud worre ischd. Die Keäasch isch uug'fea 50 m long g'wesd un hoddn romoanische Vierungsduam vun 35 m Heh kabd. Im 14. Jaahunad hoddma doan on die Keäasch de godische Deel oag'baud.

S'Schdifd hoddma mol als almeschdisch golde uns isch inde gonze Pals b'kond g'wesd. Im Pelsa Eabfolschegriesch isches doan awwa im Joa 1689 durschde Schbaimara Schdadbrond zaschdead, awwa dod'noch a widda uffg'baud worre. Nochdemas widda uffg'baud kabd hodd, hodds noch iwwa 100 Joa egxeschdiad, bevoas doan endgildisch inde fronzesische Rewoludzion vaschdaigad un abg'risse worre isch.

Haid eainnad blos noch die Schdrooß, die Allahailischeschdrooß, ons oinschd b'daidende Schdifd. Oagugge kommas a uffm Vochlschaubloan vunde „Freien Reichsstadt Speyer vor der Zerstörung 1689“ vum Philipp Stürmer (1916–1998), wu im Hischdorische Museum vunde Pals ausg'schdeld isch. S'Schdif isch awwa inde Eainnarung vun Schbaija lebendisch gbliwwe unma hodd zum Baischbiel 2011 ä G'dengminz aus Silwa g'bräschd[1] un s'wead in Schdaddrundgeng vun Schbaija eawend.[2]

Bischa

Schaffe
  • Kirchengebäude in Speyer: Speyerer Dom, Gedächtniskirche Der Protestation, St. Konrad, Josephskirche, Christuskirche, Dreifaltigkeitskirche, 2010, Books LLC, ISBN: 978-115903051

Vawais

Schaffe
  1. Numismatische Gesellschaft Speyer e. V.
  2. Speyer, Kaiser, Kunst und Kirchen

49.3138555555568.4378916666667Koordinaten: 49° 18′ 50″ N, 8° 26′ 16″ O